Kararsızlık Nedir? Nedenleri Nelerdir?

Kararsızlık, bir konuda karar verememe ya da seçim yapamama olarak tanımlanabilir. Kararsızlık halinin ruhsal bir hastalık mı yoksa üşengeçlikten, önemsememeden ya da ya da motivasyon eksikliğinden mi kaynaklandığını belirlemek gerekmektedir.

Gerçek kararsızlıkta neyin ya da hangisinin daha doğru olduğu konusunda bir sonuca varamama söz konusudur. Kararsız kişilerin kafaları sürekli kararlarının yanlış olabileceği, yanlış yaparsa sonradan pişman olacağı ve sorumluluğunu taşıyamayacağı düşünceleri ile meşguldür. Bu düşüncelere sıklıkla kaygı ve korku da eşlik eder.


En sık görülen kararsızlık nedenleri nelerdir?

  • Özgüven eksikliği
  • Detaylara takılıp kalma
  • Hata yapma korkusu
  • Başkaları ne der düşüncesi
  • Mükemmeliyetçilik
  • Kararı karşıdakinin vermesini bekleme
  • Karşıdakini kıramama
  • “Hayır” diyememe
  • Bağımlı kişilik yapısı
  • Bilgi sahibi olmadığı bir konuyla karşı karşıya olma
  • Kimlik karmaşası
  • Sorunlu, çatışmalı bir ortam
  • Karşıdakinin baskın tutumu
  • Her türlü kararın olumsuz sonuçlar içermesi


Nasıl sağlıklı karar verilir?

Avantaj ve Dezavantajları Listeleyin:
Kararsız kaldığınız durumlarda kafanızın içerisinde dönüp duran ihtimallerle boğuşmak yerine, elinize bir kalem kağıt alıp olası ihtimalleri ve aklınıza gelen tüm avantaj ve dezavantajlarını, bu ihtimaller dahilinde ortaya çıkabilecek sorunları ve çözümleri listeleyin. Listedeki maddelerin çoğunluğunun ve içeriklerinin size ne anlam ifade ettiğini değerlendirin. Karar almanızın çok daha kolay bir hale geldiğini göreceksiniz.

10/10/10 kuralını kullanın:
Bu kural size bir karar alırken, kendinize 10 dakika, 10 ay ve 10 yıl sonrasında bu karara dair ne hissedeceğinizi sormanızı önerir. İlk sorunuz aldığınız kararın sizi şu an nasıl etkilediğine cevap verir. İkinci sorunuz, kararınızın gerçek sonuçlarını elde etmeye başlayacağınız zaman üzerine düşünmenizi hedefler. Son soruda ise, kararınızın hemen hemen tüm sonuçlarıyla yüzleştiğiniz ve tüm mahsullerini topladığınız zamanı derinlemesine düşünmenizi sağlar. Böylelikle, bir kararı enine boyuna düşünmüş, değerlendirmiş ve uzun vadeli sonuçları üzerine düşünmüş olursunuz. Bu sizi kararı almak veya diğer seçeneğe yönelmek için motive edecektir.

Kararlarınızı Kendi İsteğiniz Doğrultusunda Almaya Özen Gösterin:
Karar alırken çevrenizden fikir almanız size yardımcı olacaktır ama son aşamada sorumluluğu kendi üzerinize alın. İçinize sinmeyen, arkasında durmayacağınız kararları almaktan kaçının. Kararınız istediğiniz biçimde sonuçlanmadığı takdirde, çevrenizdekileri sizi etkilemekle suçlamak iki taraf için de büyük pişmanlıklara sebep olabilir. Bu yüzden, her ne olursa olsun kendi istekleriniz dahilinde adımlar atın.

Arkadaşınıza Fikir Veriyormuşsunuz Gibi Yapın:
Olaylara dışarıdan bakmak, her zaman olayın içerisinde olmaktan daha kolaydır. Kendi adınıza karar alırken, günlerce düşünmek durumunda kalabilirsiniz. Fakat, bir arkadaşınız size akıl danıştığında çok daha kolay yorum yaparsınız. Bu doğrultuda, karar almanız gerektiğinde, sanki bir arkadaşınız sizden yardım istiyormuş gibi durumu değerlendirin. Kendi başınıza konuşmalar yapın, sorular sorun mümkün olduğunca objektif düşünerek kararınızı verin.


Kararsızlık Ruhsal Bir Sorun Mudur?

Kararsızlık her zaman ruhsal bir sorun olarak atfedilemez. Herkesin hayatında karar vermekte zorlandığı bazı anlar var olmuştur. Kararsızlık halinin ruhsal bir sorun olarak değerlendirilebilmesi için birkaç farklı açıdan incelemek gerekir. Aşağıda verilmiş olan maddeler üzerinde düşünülüp eğer bu maddeler kişi için geçerliyse o zaman ruhsal bir sorun olduğundan şüphelenmek gerekir.

  • Kişinin yaşamını olumsuz yönde etkilemesi
  • Strese yol açması
  • Zaman kaybına neden olması
  • Diğer insanlarla ilişkilerinin bozulmasına sebep olması
  • Üretkenliğini kısıtlaması
  • Yaptığı işlere engel olması


Kararsızlık çoğu zaman kişilik yapısı ile ilgilidir. Kararsızlığın en belirgin olarak yaşandığı kişilik bozukluğu obsesif kompulsif kişilik bozukluğudur. Karar vermeniz ne kadar güçleşirse, anksiyete ve geriliminiz de o kadar artar. Sonunda bu gerilim ve anksiyete sağlıklı bakış açınızı bozup yanlış kararlar almanıza sebep olabilir. Kararsızlık bir ruhsal hastalıktan veya özgüven eksikliği, geçmiş kararların kötü sonuçlar doğurmuş olması gibi nedenlerden kaynaklanıyorsa tedavisinin bir ruh sağlığı uzmanı tarafından yürütülmesi gerekmektedir. Kararsızlığın köklü tedavisi psikoterapi ile mümkündür. Bu tür durumlarda psikoterapi eğitimi almış olan bir psikiyatriste ya da klinik psikoloğa başvurulmalıdır.
Yardıma İhtiyacınız mı var?
Psikoterapi, iyi olma halinizin arttırılması amacı ile sorunun uzmanı ile (yani siz) sorunun çözümü için kullanılacak tekniklerin uzmanının (yani psikoterapistin) bir arada çalıştıkları, çoğunlukla iki ya da 3 kişinin katıldığı, sözel iletişimin ağırlıklı olarak kullanıldığı bir hedef doğrultusunda planlanan bir yolculuktur. Bu yolculuğa ihtiyaç duyduğunuzda bir telefon uzağınızdayım...